‘Oliveiras de Galicia’ traballará na multiplicación a grande escala de oliveira autóctona
A Misión Biolóxica de Galicia acolleu a presentación do grupo operativo que traballará para conseguir prover de plantas aos viveiros para que estes á súa vez poidan cubrir a alta demanda actual de oliveira autóctona
A Misión Biolóxica de Galicia (Pontevedra) acolleu a presentación do Grupo Operativo ‘Oliveiras de Galicia’, cuxa labor é pór a punto e optimizar a grande escala técnicas ad hoc para multiplicación mediante estaquillado clásico e micropropagación in vitro, de 11 variedades únicas de oliveiras autóctonas galegas. Ademais, sentará as bases para iniciar estudos comparativos sobre o comportamento agronómico destas variedades en plantacións experimentais situadas en diferentes puntos de Galicia.
O acto comezou coas intervencións de Rafael Zas Arregui, director da Misión Biolóxica de Galicia; Manuel López Luaces, xefe da área de Formación, Innovación e Investigación Agraria de AGACAL (Xunta de Galicia) e Enrique Sáez Ponte, presidente da Fundación Juana de Veiga. A continuación, desenvolveuse a parte técnica da xornada, dirixida ao sector produtivo. Este bloque contou coas intervencións de Carmen Martínez (MBG), Margarita Fraga (CULTIGAR), Alfonso Ribas (FJDV) e Manuel Ribeiro (Xunta de Galicia), e que concluíu cunha visita aos invernadoiros e parcelas cultivadas con oliveira autóctona.
‘Oliveiras de Galicia’, que desenvolverá a súa labor ata setembro de 2026, prevé que cos seus resultados se alcance un salto tecnolóxico na obtención de plantas enraizadas ademais da transferencia de coñecemento ao sector produtivo e á cadea de valor do oliveiral galego. Entre os seus obxectivos, ademais da optimización dos procesos de multiplicación de material vexetal, figura a comprobación da adaptación ás condicións reais de cultivo en campo das plantas de oliveira procedentes dos dous tipos de multiplicación; o aproveitamento das variedades de oliveira autóctona galego; a recuperación a medio prazo de terras agrarias actualmente abandonadas en moitas zonas de Galicia pola falta de alternativas, pero que reúnen as condicións axeitadas para o cultivo da oliveira ou a recuperación do oliveiral galego actualmente esquecido, pero que tivo gran importancia e extensión en séculos pasados.
O proxecto articúlase como un consorcio liderado pola Fundación Juana de Veiga e participado pola Misión Biolóxica de Galicia (CSIC) e as empresas Ouro de Quiroga (Lugo) e Oliveiral da Concordia (Valga, Pontevedra). Como entidade colaboradora, a Axencia Galega dá Calidade Alimentaria (AGACAL) da Xunta de Galicia.
Traballos previos
O grupo operativo supón un paso máis no estudo do oliveiral galego e as súas variedades, liña de investigación que xa leva varios anos aberta. “Entre os fitos que alcanzamos ata o momento, figura a identificación e descrición dunhas 20 variedades autóctonas, a aprobación previa de dúas delas na lista de conservación (Brava galega e Mansa galega) e o inicio do rexistro na lista de variedades comerciais de 11 a través da Oficina Comunitaria de Variedades Vexetais (OCVV)”, explica Carmen Martínez.
O eco destes traballos e o recoñecemento oficial de Brava Galega e Mansa Galega foi o empurrón para unha nova xeración de novos agricultores, que tenta, desde hai uns anos, recuperar estas zonas olivareiras multiplicando as vellas oliveiras existentes ao seu redor. Tamén introducen variedades foráneas como Arbequina e Picual, que non están adaptadas ás características particulares de chan e clima do Noroeste de España.
“A demanda de planta de variedades de oliveira autóctona galega é tan elevada na actualidade que a propagación por estaquillado clásico non é capaz de fornecer ao mercado á velocidade necesaria, coa dificultade engadida que mostran ao enraizamiento algunhas destas variedades”, explica Carmen Martínez. Engade que “a través deste Grupo Operativo estamos a abordar de forma paralela estes dous sistemas de multiplicación para acelerar tempos”, apunta.
O grupo operativo está financiado con 179.652,68 euros pola convocatoria 2023 das Axudas para a execución de proxectos innovadores dos Grupos Operativos da Asociación Europea da Innovación (AEI), cofinanciadas co Fondo Europeo Agrícola de Desenvolvemento Rural (FEADER) no marco do Plan Estratéxico da Política Agraria Común (PEPAC) 2023-2027.
