Cooperativas galegas participan nun proxecto para darlle valor ao sangue dos matadoiros, obtendo bioestimulantes e ingredientes funcionais

O proxecto Blood4Goods nace coa finalidade “de facilitar a transición cara a un sistema alimentario sustentable”, así o resume o responsable da área de Calidade e I+D+i da Asociación Galega de Cooperativas Agroalimentarias (Agaca), Sergio García. Desta forma, conseguirase xestionar os volumes de sangue nos matadoiros de vacún e porcino, xa que terán saída.

O principal obxectivo é ofrecer unha alternativa viable e sustentable, “por iso proponse aplicar diferentes procesos hidrolíticos de baixo custo na carne de vacún e porcino, co obxectivo de obter produtos de alto valor que van máis aló do aforro enerxético”, indica o profesional. Desta maneira, primeiro buscarase valorizar o sangue de vacún producindo bioestimulantes con potencial para ser utilizados como fertilizantes, substitutivos de fertilizantes inorgánicos, “e así ser máis eficientes”.

Outro dos obxectivos é a produción de ingredientes de alto contido proteico para aplicar dentro da propia industria cárnica. “Conseguimos así a economía circular, a través da que os subproductos da industria se converten en materias primas noutros procesos”, subliña.

Adicionalmente, búscase coñecer a viabilidade técnica, económica e ambiental, así como o grao de aceptación social dos bioestimulantes e ingredientes funcionais obtidos.

Sectores participantes

Blood4Goods céntrase no sector cárnico de vacún e porcino, posto que é un alicerce fundamental da economía a nivel nacional, xerando unha cifra de negocio superior aos 30.000 millóns de euros anuais, o que supón un 2,57 % do PIB total español.

Estanse a levar a cabo ensaios experimentais enfocados na obtención de hidrolizados proteicos a partir de sangue de orixe porcina

Trátase dunha industria clave desde o punto de vista social xa que, cun tecido de máis de 2.800 empresas ao longo de toda a cadea de valor, xera uns 110.000 empregos directos e conta cun importante número de empresas situadas no medio rural, polo que se trata dunha actividade fundamental nun contexto de reto demográfico para facer fronte ao despoboamento e xerar riqueza e emprego nestas zonas.

Con todo, o sector cárnico enfróntase a unha presión cada vez maior de cara a lograr unha produción sustentable en liña coas políticas europeas actuais. Así, un dos aspectos que xeran máis preocupación son os elevados volumes de subproductos residuais que se producen ao longo da cadea de valor, e que na maioría dos casos supoñen unha xestión complexa.

Produtos obtidos

O Centro Tecnolóxico AINIA, mediante unha patente desenvolvida por Keratin e co apoio técnico desta empresa, está a levar a cabo ensaios experimentais enfocados na obtención de hidrolizados proteicos a partir de sangue de orixe porcina. Estes ensaios céntranse en definir os óptimos de produtividade que permitan fraccionar as proteínas presentes no sangue mediante hidrólisis química, logrando así un ingrediente en po decolorado, con alto contido proteico e ferro altamente asimilable, adecuado para a súa incorporación en diversos produtos alimentarios destinados á alimentación humana.

O proxecto contempla a maiores unha caracterización nutricional detallada tanto do sangue de partida como do hidrolizado que se obteña. Paralelamente, realizarase unha análise da súa funcionalidade tecnolóxica, incluíndo medidas de solubilidade, propriedades tensoactivas, capacidade escumante e emulsionante, co fin de avaliar o seu potencial como ingrediente tecnolóxico en produtos alimentarios para mellorar a calidade e estabilidade dos mesmos.

Máis de 207.000 produtores primarios poderán beneficiarse, conseguindo até un 5 % máis de beneficio pola venda das súas cabezas de gando

A obtención deste tipo de ingredientes alimentarios, ricos en proteínas, non só ofrece unha vía para xestionar de maneira eficiente os residuos, senón que tamén posibilita o desenvolvemento de produtos con alto valor nutricional e funcional.

Ademais, traballarase no desenvolvemento de bioestimulantes destinados a nutrición vexetal, a partir de sangue tanto de porcino como de vacún, contemplando dous tipos de factores: produtividade do cultivo e custo/beneficio.

Maior valor económico

Esta iniciativa fomenta un modelo de economía circular, no que os subproductos dunha industria convértense en materias primas para outra, reaprovechándolos para darlle unha nova vida. Desta maneira, o sector cárnico evitará a xeración de até 5.576 tCO2 anuais.

Tamén aumenta a rendibilidade e o valor do subproducto, empregando o sangue como ingrediente en alimentos existentes no mercado, como pode ser a morcilla. Desta maneira, máis de 207.000 produtores primarios poderán beneficiarse, conseguindo até un 5 % máis de beneficio pola venda das súas cabezas de gando.

Ademais dos factores económicos, este proxecto inclúe unha compoñente educativa, destinada á sensibilización da poboación e actores da industria sobre a importancia da valorización de residuos e sustentabilidade.

Participantes no proxecto

Para lograr todos os obxectivos fixados, Blood4Goods implicou a todos os actores que compoñen a cadea de valor; desde os produtores primarios até a industria encargada da produción de fertilizantes e produtos alimentarios de alto valor engadido a partir do sangue xerado nos matadoiros; pasando por investigadores e desarrolladores das tecnoloxías para a obtención dos hidrolizados:

A Asociación Galega de Cooperativas Agroalimentarias (AGACA), con ampla experiencia en proxectos de I+D+i no ámbito alimentario, desempeña un papel crave á hora de validar un bioestimulante (xunto con Herogra) elaborado a partir de vacúa proteica hidrolizada de sangue posto que será necesario testar o produto en tres tipos de cultivos simultaneamente: millo forrajero, hortofrutícolas e ornamentais. Para iso, AGACA estableceu acordos con tres das súas cooperativas asociadas, que achegarán terreos para as plantacións experimentais. Ademais, centrarase nas actividades técnicas necesarias e participará na divulgación dos avances e resultados obtidos.

Centro Tecnolóxico AINIA busca ofrecer solucións nutricionais de calidade e altamente efectivas para a agricultura. Neste proxecto leva a cabo a formulación e validación do bioestimulante, participando na fabricación dun bioestimulante a partir de hidrolizado de sangue de vacún, realizando o seu seguimento en laboratorio.

Aurora Inteligent Nutrition encárgase do desenvolvemento e fabricación de produtos alimentarios a medida, no ámbito da nutrición deportiva, dietética e saúde, con marca privada e do distribuidor. O servizo integral que ofrece implica que a innovación estea presente ao longo de todas as fases de desenvolvemento do seu produto, desde a súa propia concepción até a súa fabricación e repartición.

Novafrigasa, a entidade pertencente ao grupo Coren, desenvolve a súa actividade como centro de sacrificio e despezamento de gando vacún, coa elaboración de produtos cárnicos nas instalacións de Lugo. A propia industria está a dar pasos cara á mellora da trazabilidad dos seus produtos e á implantación de solucións dixitais para competir no mercado dos produtos alimentarios de calidade. Novafrigsa (Galicia) e Matadoiros industriais Soler (Málaga) proporcionarán o sangue de porcino e de vacún, ademais de realizar análises técnicas e participarán na produción de subproductos.

Prolongo, como industria cárnica, son coñecedores da importancia da proteína na dieta e das múltiples alternativas que se están expondo pola subida de custos da carne derivados da inflación Realiza tarefas técnicas relacionadas coa fabricación dun hidrolizado proteico de sangue porcino, incluíndo actividades necesarias para o seu desenvolvemento.

Protein Biotech, AINIA e Keratin participan na transformación de sangue en proteína mediante hidrólisis. Protein Biotechnologies SL céntrase na xestión e valorización de todo tipo de sustancias, produtos e subproductos procedentes de animais de abasto, mediante desenvolvementos biotecnolóxicos que permitan a transformación, comercialización e uso dos mesmos na industria en xeral e en particular na farmacéutica, médica, alimentaria, agrícola e ambiental.

Integrantes do proxecto durante a presentación do proxecto. Cedida

O Centro Tecnolóxico AINIA fomenta a investigación e o desenvolvemento tecnolóxico do sector agroalimentario, o incremento da calidade de produción, a mellora da competitividade, e o fomento da modernización e diversificación das industrias agroalimentarias. Mentres que Keratin España, unha empresa tecnolóxica propietaria de dúas patentes en química orgánica, unha a trasformación do sangue de matadoiro en P.H.D. (proteína hidrolizada decolorada) e outra en trasformación do pelo de porco e a pluma de ave nunha queratina funcional con distintas aplicacións para a industria.

Medrar Smart Solutions SL trátase dunha consultora AGROTECH especializada na prestación de servizos de I+D+i no sector agroalimentario. Unha das principais características é a orientación transversal e multidisciplinar do equipo incluíndo de forma interna as áreas de Innovación, Transformación dixital, Financeiro e Economía circular-sustentabilidade.

A Asociación Nacional de Industrias da Carne de España (ANICE) achegará o seu coñecemento do sector cárnico a nivel nacional e internacional para axudar a alcanzar o obxectivo proposto no proxecto, e participará moi activamente na divulgación dos resultados.

Medrar e ANICE participan no estudo de viabilidade tecno-económica e difusión das actuacións.

GO Blood4Goods

O Grupo Operativo Blood4Goods. Valorización do residuo xerado polo sangue de vacún e porcino para aumentar a circularidade dos matadoiros como organismo responsable do contido foi beneficiario dunha axuda para a preparación e execución de proxectos de innovación de interese xeral por grupos operativos supraautonómicos da Asociación Europea para a Innovación en materia de produtividade e sustentabilidade agrícolas (AEI-Agri), no marco do Plan Estratéxico da PAC de España (PEPAC); cofinanciadas ao 80 % polo Fondo Europeo Agrícola de Desenvolvemento Rural FEADER e ao 20 % polo Ministerio de Agricultura Pesca e Alimentación.

O montante total da axuda ascende a 599.959,81 euros e o orzamento do proxecto a 599.959,81 euros.