ProA2, leite infantil de vacas galegas A2A2

Nerea González, do equipo de ProA2, co recipiente do novo leite de fórmula infantil

“Hai unha marxe de mellora moi importante nas fórmulas infantís. Sabemos que o leite materno é A2 e, porén, nas fórmulas infantís non se utiliza leite A2, que é mellor dixerido e tolerado polo recentemente nacido”, afirma Cristina Fente, profesora da Facultade de Ciencias e responsable do proxecto ProA2, que busca lanzar ao mercado a primeira leite galego de fórmula infantil con leite A2

Cristina leva 10 anos estudando o leite materno e dirixe un equipo formado por Nerea González, Rocío Barreiro, Laura SanJulián, Patricia Regal e Alexandre Lamas, que foi seleccionado para formar parte do Programa de Activación á Transferencia de Coñecemento do Campus Terra.

O equipo promotor leva 10 anos estudando o leite materno e máis dun ano traballando nesta formulación

“As fórmulas infantís que hai neste momento non son as idóneas, aínda que cumpran cos regulamentos sanitarios, pero distan moito do recomendable. Na maioría, o compoñente principal non é o leite. E só unha ten un 5% de leite A2, polo que o perfil lipídico afástase moito do recomendable”, asegura.

Achegar a composición ao leite materno

“Nós propoñemos un leite infantil que mellore a composición das fórmulas para achegalas ao leite materno. Un leite de fórmula nunca vai ser como o leite materno, pero queremos que sexa o máis parecido posible”, argumenta Cristina.

“O obxectivo é mellorar tanto a nutrición como a funcionalidade do produto usando exclusivamente leite con proteína A2 como ingrediente principal para incrementar a dixestibilidade e a función inmunolóxica”, explica.

O leite A2 é mellor dixerido e tolerado polo lactante e favorece o desenvolvemento do sistema inmune

O leite materno comparte co leite de vaca A2 moitos micro-ARN. “Nos primeiros meses, que é cando se desenvolve o sistema inmune, ese aspecto é moi importante”, indica.

“Desenvolvemos un método para a detección de trazas de proteína A2 no leite base e nos ingredientes lácteos que imos utilizar. Esta técnica molecular de PCR en tempo real desenvolveuse para o control de calidade dos ingredientes e da fórmula final”, engade.

As fórmulas con leite A2 existen no mercado australiano e en Nova Zelandia, pero a penas no mercado español. “Mellora moitísimo todo o que hai actualmente no mercado”, asegura, polo que, nun mercado lácteo cada vez máis competitivo, no que a diferenciación se converte nun aspecto clave, a produción de leite A2 pode representar unha oportunidade de futuro para as granxas galegas.

En Galicia, na actualidade, só Deleite comercializa leite A2 a gran escala, con experiencias tamén de Kalekoi nos iogures. De cara ó futuro, Feiraco traballa en convertir Unicla nunha marca A2.

Formulación

O ingrediente principal da fórmula infantil desenvolvida polo equipo do Campus Terra é leite de pastoreo A2 minimamente procesado. “Non imos homoxeneizar, imos utilizar o leite cru e aplicaremos os mesmos tratamentos térmicos que se usan para os bancos de leite humano nos hospitais, para que o glóbulo de graxa do leite sufra o menos posible e a súa membrana non estea danada con anacos de caseína”, explica.

O ingrediente principal da fórmula infantil desenvolvida polo equipo do Campus Terra é leite de pastoreo A2 minimamente procesado

O tamaño do glóbulo de graxa do leite materno é maior que o do leite de vaca, pero o leite de pastoreo presenta un tamaño de glóbulo de graxa maior que o do leite de produción intensiva, aínda que se lle mellore o perfil lipídico con sementes de liño.

“Analizáronse e decidiron, en colaboración coa Aula de Produtos Lácteos, os tratamentos térmicos a realizar (60 graos durante 20 segundos e logo evaporar). Para iso temos que contar cunha serie de granxas cunha produción moi estable”, admite.

O perfil de ácidos graxos do leite de pastoreo parécese máis ao leite materno que o das granxas en intensivo

Ao leite de vaca engadiránselle tamén prebióticos naturais (oligosacáridos), que son os que leva o leite materno. “Durante o proceso de deseño da fórmula, algúns ingredientes para a composición non existían no mercado e un deses ingredientes fabricouno especificamente para nós Friesland Campina”, explica Cristina.

Oportunidade para valorizar o leite galego

Nestes momentos, ProA2 atópase en proceso de patente da súa fórmula infantil. “Unha vez teñamos rexistrado o prototipo definitivo da fórmula, iniciaremos os trámites para o rexistro na Axencia Española de Seguridade Alimentaria e Nutrición (AESAN)”, avanzan.

A partir desa autorización iniciarase o proceso de desenvolvemento e fabricación industrial. “Creo que é unha oportunidade para Galicia. Somos os que máis leite producimos en España, pero non hai ningunha empresa que produza fórmulas infantís”, evidencia Cristina.

É o produto lácteo que máis valor engadido xera con diferenza; poderiamos vender facilmente por riba de 30 euros o quilo

“Queremos contar con todo o sector en Galicia, coas cooperativas Aira e Feiraco para a consecución da materia prima e con industrias como Oviganic e Galacteum para o escalado industrial. Consideramos que esta spin-off que queremos crear pode ter unha rendibilidade importante”, destaca.

“Os ingredientes e a tecnoloxía son caros, pero poderiamos vender facilmente por riba de 30 euros o quilo. É o produto lácteo que máis valor engadido xera con diferenza”, argumenta.

“O obxectivo é chegar a comercializar na primavera de 2026, coa mirada posta na venda en farmacia, porque son os que mellor van poder defender o valor nutricional e inmunolóxico do produto tendo aos pediatras como aliados”, xustifica.

Etapa esencial dentro da nutrición infantil

Os tres primeiros anos de vida dun neno representan o período no que se desenvolven e maduran moitos sistemas que predispoñen á saúde ou á enfermidade ao longo da vida. “Moitas das enfermidades prevalentes que temos ao longo da nosa vida xestánse nos primeiros 1.000 días de vida”, asegura a profesora da Facultade de Ciencias do campus lucense.

Ata os 6 meses recoméndase alimentación só con leite materno, que se considera recomendable ata os 2 anos. “Axuda a modelar o sistema inmune e o metabolismo dos mamíferos. Considérase que a obesidade está relacionada con como dixerimos os lípidos nestes primeiros meses de vida”, explica.

A alimentación nos primeiros 1.000 días de vida marca a nosa saúde adulta

Segundo diversos estudos, as alerxias e dermatites son máis frecuentes en nenos alimentados con fórmulas infantís. Teñen tamén máis problemas dixestivos, cólicos e estrinximento.

Pero dos 325.000 nenos nacidos en España en 2023, un terzo foron alimentados con leite de fórmula. “A natalidade está descendendo, pero nunca houbo máis pais e máis nais preocupados por unha alimentación responsable para os seus fillos e fillas. Cando non poidan dar leite materno, van ter no noso produto a alternativa máis parecida”, defende Cristina.