Feuga presenta en Cimag-GandAgro os seus proxectos de investigación enfocados na gandería, viticultura e agricultura

Patricia Fernández García e Beatriz Calviño Vázquez, xestoras en Innovación e Proxectos Nacionais de FEUGA

A Fundación Empresa Universidade Galega (Feuga) presentou os grupos operativos dos que forma parte e cos que están a levar a cabo investigacións relacionadas coa gandería, agricultura e viticultura. A entidade organizou unhas sesións divulgativas durante a celebración de GandAgro, a Feira Profesional de Maquinaria, Agricultura e Gandería.

Membros de Innovación e Proxectos Nacionais de FEUGA foron os encargados de presentar os grupos operativos enfocados en reaprovechamiento de subproductos agrogandeiros para o impulso da economía circular; a innovación no sector agrícola para mitigar os efectos do cambio climático e as estratexias innovadoras no sector vitivinícola.

Impulso da economía circular
Para abordar os reaproveitamentos de subprodutos agrogandeiros para o impulso da economía circular, interviñeron as xestoras en Innovación e Proxectos Nacionais de FEUGA, Patricia Fernández e Beatriz Calviño.

SIMBAV. Simbiose agroavícola: cara á modernización do sector a través de estratexias de dixitalización e de economía circular. Trátase dun Grupo Operativo supraautonómico que busca promover a modernización e mellora da competitividade do sector avícola a través dunha estratexia baseada na xestión eficiente dos seus recursos.

Traballará na mellora do benestar animal e a consecución dunha simbiose enerxética entre biorresiduos de orixe avícola e outros residuos vexetais de orixe agrícola, procedentes de explotacións lindeiras.

A través de OLIVEBIOME buscarán unha solución para os subproductos hortícolas e a fibra de residuos da oliva

Entre os resultados que esperan está a redución do número de mortes optimizando os consumos enerxéticos existentes, así como a recuperación da enerxía térmica dos biocombustibles coa optimización do sistema de combustión e o proceso de gasificación para o seu uso no sector avícola. A redución do consumo de auga e do uso de fertilizantes inorgánicos a aplicar en cultivos específicos.

O proxecto orienta os seus resultados a todos os axentes do sector agroalimentario: granxas, cooperativas e explotacións avícolas, así como empresas relacionadas co sector enerxético ou centros tecnolóxicos e de investigación.

OLIVEBIOME: desenvolvemento biotecnolóxico de pre e probióticos dirixidos a alimentación animal (aviaria e porcina) a partir de fibra de alperuxo e doutros subprodutos hortícolas. España é un dos países principais na produción de aceite de oliva, o que supón un alto contido de residuos diarios e anuais no proceso de produción. Estes residuos, na súa maioría, refúganse, polo que a través deste proxecto buscan que teñan outra saída.

As finalidades do grupo operativo son caracterizar químicamente a fibra da oliveira e subprodutos hortícolas, establecer un modelo de fermentación que permita optimizar o crecemento de cepas probióticas en condicións de laboratorio, usando como base a fibra da oliveira. Tamén deseñar e escalar un biorreactor, ademais de avaliar o impacto dos pre e probióticos deseñados sobre a saúde intestinal e o benestar de animais de granxa, nesta ocasión o porcino e o avícola, posto que son dous dos sectores nos que máis se usan antibióticos.

Co proxecto esperan unha tipificación química completa da fibra da oliveira, o desenvolvemento de produtos prebióticos e probióticos, o deseño e escalado de biorreactores para producir probióticos a escala semi-industrial, o impacto en granxas experimentais, a validación en condicións de desafío térmico e a elaboración dun informe sectorial da industria orujera.

Investigan para obter unha gama de extractos naturais aplicables a produtos agroaliemtnarios

AGRI-RESVAL: procesos de revalorización de residuos de agricultura vertical para a obtención de extractos naturais de alto valor e a súa aplicación na industria alimentaria da pesca. O grupo operativo galego xorden coa finalidade de transformar residuos agrícolas nunha fonte de novos compostos antioxidantes naturais, para o seu emprego como inhibidores da oxidación lipídica de produtos pesqueiros.

O principal obxectivo é lograr un produto novo natural elaborado a parte de descártelos de produtos agrícolas, mediante novos métodos de extracción, máis sustentables e viables. O produto novo poderá ser obtido con calquera residuo agrícola e será de gran utilización na industria agroalimentaria.

Intervención de Adrián Prol, xestor de Innovación e Proxectos Nacionais de FEUGA

A través deste proxecto buscan obter tamén unha gama de extractos naturais aplicables a produtos agroalimentarios, que permitan aumentar a súa vida útil sen modificar as súas propiedades organolépticas. Así mesmo, pretenden contar cun prtocolo de extracción natural, sustentable e sinxelo para revalorizar os refugallos e producir antioxidantes naturais.

Mitigar os efectos do cambio climático
Nesta sección, centrada na innovación no sector agrícola para mitigar os efectos do cambio climático, volveu intervir Beatriz Calviño, xunto a Gabriel Santo Durán, quen tamén forma parte de Innovación e Proxectos da entidade.

MAXI-CoberLEG: maximizar os beneficios dos cultivos de cobertura a través da selección de especies de leguminosas de inverno e o manexo do cultivo. Ante a evidencia do cambio climático, o proxecto busca dar unha solución para lograr unha sustentabilidade na agricultura. A finalidade é camiñar cara a técnicas que permitan maior conservación do medio e do chan, e deben buscar o aproveitamento dos recursos de auga.

Traballará en mellorar as características de calidade e resiliencia de variedades de guisante proteaxinosos

Nese contexto, o uso de cultivos de leguminosas de cobertura de inverno preséntase como unha estratexia valiosa, xa que mellora a estrutura e sustentabilidade do chan. Así, a través de MAXI-CoberLEG espérase conseguir un desenvolvemento de criterios de selección de especies ou variedades autóctonas de altramuz en función das condicións locais de cada parcela e cultivo.

Conseguiranse deseñar cubertas vexetais baseadas na selección de cada especie de altramuz que mellor se adapte a cada escenario, tendo en conta os maiores beneficios en nutrientes, balance hídrico e diversidade microbiana. Finalmente, comprobarase a efectividade xeral do manexo da cuberta de inverno sobre os indicadores de rendemento e calidade do froito nos cultivos de cítricos. Nesta ocasión, traballarán coa laranxa na zona de Valencia.

GUIPROGAL: variedades de guisante adaptadas localmente para aumentar a resiliencia ás condicións ambientais cambiantes, como fonte de proteína para pensos e alimentos. Co grupo de investigación, buscan recuperar e validar o potencial agronómico e tecnolóxico de variedades tradicionais de guisantes a través da súa avaliación de climas controlados, permitindo unha selección segura de cultivares rexionais ben adaptados e avaliados en diferentes sitios.

A través deste proxecto, traballarase en mellorar as características de calidade e resiliencia de variedades de guisante proteaxinosos realizando ensaios de campo, seleccionando as variedades con maior potencial. Ademais de traballar en variedades con calidade e cantidade de proteína, e tolerancia a condicións climáticas extremas.

Así, desenvolveranse formas procesadas con valor engadido, desenvolvendo formulacións para o consumo humano que manteñan as características do produto fresco e para alimentación animal que incorporen proteína de guisante.

Un grupo operativo galego traballa no uso de bioestimulantes para favorecer a redución da dependencia de insumos químicos e pesticidas

OLIVITECH: optimización da olivicultura mediante análise tecnolóxica e aerobiolóxico. A través deste proxecto buscan mellorar a predición de enfermidades fúngicas e reducir o número de tratamentos químicos no oliveiral. As enfermidades supoñen numerosos retos como a difícil predición por climatoloxía, os tratamentos preventivos, a contaminación ou o aumento dos custos de produción. Así mesmo, enfróntanse a unha redución da calidade da oliva.

Por todo iso, traballarán para determinar as fases fenolóxicas da oliveira, avaliar os diversos escenarios do cambio climático, optimizar a mostraxe aerobiolóxico, establecer modelos de predición, desenvolver un sistema de aviso e optimizar o número de tratamentos.

A investigación obterá, a maiores, a calibración e captadores automáticos, cun modelo de predición de esporas, que relacione, ou non, coa aparición de enfermidades, así como modelos de risco de enfermidade e establecer uns limiares de infección.

Estratexias para o sector vitivinícola
Finalmente, para a primeira xornada da feira, FEUGA abordou as estratexias innovadoras no sector vitivinícola, da man do profesional Gabriel Santo.

BIO_MARTERRA: efecto da aplicación de bio estimulantes elaborados con algas a estreses abióticos e bióticos en variedades autóctonas de horta, pataca e viña. O grupo operativo galego busca contribuír á produción agrícola sustentable e á mitigación do cambio climático, mediante o uso de bioestimulantes que favorecen a redución da dependencia de insumos químicos e pesticidas.

Entre os seus obxectivos, busca progresar na introdución da bioeconomía azul no sector das algas; contribúe a reducir a necesidade de empregar fertilizantes de sínteses e pesticidas. Ademais, obterase un incremento do rendemento agronómico e económico, favorecendo a competitividade do sector.

Investigan para obter unha gama de viños desalcoholizados mediante a abordaxe integral de novas prácticas agronómicas

Durante a investigación, estudarase o efecto dos bioestimulantes sobre a produción en cultivos de horta en agricultura convencional (pemento, tomate e leituga) e ecolóxica (leituga, tomate e pataca). Así mesmo, estudaranse os efectos dos extractos de altas coa actividade fungicida en variedades de vide de cultivo tradicional.

PRERIVID: predición de necesidades hídricas do viñedo para un uso sustentable da auga de rega. A través deste proxecto instalaranse sensores e tomaranse medidas de todos os parámetros relevantes para determinar o estado hídrico do viñedo. Con esta información, calibrarase e validarase o modelo SIMDualkc. Co modelo e a predición meteorolóxica de sete días, calcularase a evapotrasnpiración de referencia e os coeficientes de cultivo a futuro, así como o desenvolvemento dunha ferramenta de xestión da rega.

A través deste proxecto búscase obter, a maiores, unha ferramenta de xestión de rega que teremine as necesidades de rega actuais e futuras, así como a xestión de técnicas agronómicas con ompacto no estadio hídrico do viñedo.

Exposición de Gabriel Santo Durán, de e Proxectos Nacionais de FEUGA

Entre as actividades que realizarán está a avaliación da calidade e composición final da uva, así como o deseño, implementación e avaliación das estratexias de rega experimental.

UBAVIDA: estratexias sustentables do viñedo á adega para a obtención de uva de baixa concentración de azucres e veu desalcoholizado. O grupo operativo supraautonómico busca elaborar unha nova gama de viños con menor contido en alcol, pero con propiedades organolépticas similares ás dos seus homólogos alcohólicos.

Traballará en obter unha gama de viños desalcoholizados mediante a abordaxe integral de novas prácticas agronómicas/agrícolas, a mellora dos procesos tecnolóxicos en adega e procesos de desalcoholización innovadores e sustentables. Os resultados esperados céntranse en desenvolver ferramentas que aseguren a estabilidade química, biolóxica e sensorial dos viños, ademais de determinar os compostos bioactivos en viños desalcoholizados contra os viños con alcol.

A maiores, saltará as barreiras legais na produción de viños desalcoholizados e, finalmente, levar a cabo unha análise sensorial dos novos viños desenvolvidos no proxecto en comparación cos comerciais.